Faydalı Bilgi DCT (Çift Kavramalı) Şanzıman Nedir? Avantajları Nelerdir?

Sürücüler alacakları otomobile karar verirken en çok dikkat ettikleri parçalardan biri, aracın şanzımanıdır. Araç performansında büyük role sahip olan şanzımanların birçok farklı türünün olması, tercih yapma sürecini zorlaştırabilir. En popüler şanzıman çeşitleri arasında yer alan çift kavramalı şanzıman; hızı, yakıt tasarrufu vadetmesi ve kullanım kolaylığı ile sizin için ideal seçim olabilir. İsterseniz gelin, avantajlarından dezavantajlarına kadar dct şanzımanla ilgili tüm detayları beraber inceleyelim.

DCT (Çift Kavramalı) Şanzıman Nedir?​

Dual Clutch Transmission yani DCT, Türkçe karşılığıyla çift kavramalı şanzıman manasına gelmektedir. Çift kavramalı şanzımanda iki ayrı kavrama mekanizması bulunur. Manuel şanzımanın vites değiştirme kontrolünü korur, debriyajın da otomatikleşmesini sağlar. Böylece vites değiştirirken birinci kavramanın devreye girmesiyle diğer kavrama önceden hazır olur. DCT'de ilk kavrama; 1, 3, 5 şeklindeki tek sayılı dişlilere bağlıyken diğer kavrama 2, 4, 6 biçimindeki çift sayılı dişlilere bağlıdır. İki kavramanın iki farklı dişli grubunu ayrı ayrı çalıştırması, tutukluk yaşanmadan viteslerin hızlı ve kolay bir şekilde devreye girmesini sağlar.

DCT'ye sahip araçlarda kavramalardan biri motora bağlanarak güç akışını gerçekleştirirken diğeri motordan ayrılır. Vites değiştirildiğinde de motora bağlı olan ile ayrı bulunan kavrama yer değiştirmiş olur. Tork akışının kesintisiz devam etmesini sağlayan da aslında bu sistemdir. Kullanım kolaylığı ve hızı nedeniyle bu şanzıman türü en çok performans ve yarış arabalarında kullanılır.

DCT Şanzımanın Avantajları Nelerdir?​

DCT şanzımandan detaylı olarak bahsettiğimize göre dilerseniz şimdi hangi avantajlara sahip olduğunu maddeler halinde inceleyelim.

• DCT şanzımanın en belirgin avantajlarından biri, hızlı ve kesintisiz vites geçişleri sağlayarak sürüşü daha konforlu ve verimli hale getirmesidir. Hızlı vites değişiklikleri, sürücünün aracını daha dinamik ve seri bir şekilde kullanmasına olanak tanır.
• Bu şanzıman tipi, yakıt tasarrufunu önemli ölçüde artırarak ekonomik sürüş imkanı sunar.
• DCT şanzıman, sürüş sırasında debriyaj pedalına ihtiyaç duymadan otomatik veya manuel modda kullanılabilir, bu da sürücüye esneklik sağlar.
• Hızlanma, viraj alma ve ani frenleme gibi durumlarda sürüş konforunu artırır ve sürücünün kontrolünü kolaylaştırır.
• Vites geçişlerinin yumuşak ve kesintisiz olması, sürücünün bu değişiklikleri hissetmemesini sağlar ve sürüş deneyimini keyifli hale getirir.
• Diğer şanzımanlara göre daha hafif tasarımıyla, DCT şanzıman araç üzerindeki yükü azaltarak hem araç performansını hem de yol tutuşunu iyileştirir.

DCT Şanzımanın Dezavantajları Nelerdir?​

DCT yani çift kavramalı şanzıman sürücüler için birçok avantaj sağlasa da diğer şanzıman türlerinde olduğu gibi bazı dezavantajlara da sahiptir. İşte bunlardan bazıları:

1- Çift kavramalı şanzıman, işlevselliği ve verimliliği nedeniyle birçok şanzıman türüne göre daha yüksek maliyetle üretilir.
2- Bir diğer önemli dezavantaj ise ısınma problemidir. Özellikle yüksek performanslı sürüşlerde, DCT şanzıman aşırı ısınma eğilimindedir. Yetersiz soğutma sistemi, şanzımanın performansını düşürebilir ve zamanla arızalara yol açabilir. Bu nedenle, soğutma sisteminin düzenli kontrolü ve bakımı önem taşır.
3- DCT, gelişmiş bir şanzıman türü olduğu için tasarımının diğer şanzımanlara göre daha karışık olduğunu söyleyebiliriz. Bu da herhangi bir arıza durumunda zorluk yaşamanıza sebep olabilir.
4- DCT şanzımanlar sensörler aracılığı ile yönetilir. Sensör arızalanması vites geçişlerinde sorun yaşamaya sebep olur.

Hangi Otomobil Markaları DCT Şanzıman Kullanıyor?​

1. Alfa Romeo, TCT
2. Dodge, DDCT
3. Audi – S-Tronic
4. Porsche – PDK
5. Renault – EDC
6. Ford – Powershift
7. BMW – M-DCT (M modelleri)
8. Kia – DCT Fiat – TCT
9. Mercedes – 7G-DCT
10. Lamborghini – LDF
11. Ferrari – DCT

Ancak markalara göre bu teknolojinin ismi değişebiliyor. Örneğin Renault marka araçlarda DCT şanzımanın ancak ismi EDC olarak geçiyor. Aynı şekilde Ford marka arabalarda da kullanılan DCT teknolojisinin adı ise Powershift.

DCT Şanzımanın Ömrü Ne Kadar?​

DCT şanzıman iyi bakılıp doğru kullanıldığı takdirde uzun ömürlüdür. En zorlu sürüşlerde bile 160 bin kilometreye kadar kullanım ömrü sunar. DCT şanzımanınızı uzun süre yüksek performansla kullanmak için şimdi bahsedeceğimiz püf noktalara dikkat edebilirsiniz:

• DCT şanzıman hızlı vites atlamasıyla bilinir. Ancak sürekli ani hızlanma ve yavaşlama şanzımanın ve disklerin daha çabuk aşınmasına neden olabilir. Bu nedenle agresif sürüş yerine vites değişikliğini daha yumuşak hale getirmek daha uzun ve rahat kullanım sağlar.
• Özellikle büyük şehirlerde, yoğun trafikte beklerken sıklıkla dur kalk yapılır. Kalkma esnasında gaz pedalına hafif dokunmak şanzımana gereksiz yük binmesini önler.
• Eğimli yollarda park esnasında el frenini kullanmak şanzımana gereksiz yük binmesini önler. Ayrıca aracı park konumuna getirmeden önce boşa almak şanzıman için faydalı olacaktır.

Hızla büyüyen ve gelişen otomobil sektöründe, tüketicinin istek ve ihtiyaçlarının pek çoğunu karşılayabilmesi nedeni ile, DCT şanzıman sektörün önde gelen markalarının tercihi olmaya devam ediyor.

DCT Şanzıman Yağı Kaç Km Değişir?​

Özellikle yeni nesil DCT şanzımana gibi şanzımanlarda uzun ömürlü olması için özel sentetik yağlar kullanılmaktadır. Bu yağların değişimi ise 60.000 km ile 120.000 km arasında yapılır. Uzun ömürlü olmasının avantajı da budur. Araçlarda sık sık yağ değişimine ihtiyaç duyulmadığı gibi uzun ömürlü sentetik yağlar sayesinde motorun ve şanzımanın işleyişi uzun bir süre performans kayıpsız şekilde devam edebilir.

Tüm bunların yanı sıra şunu da eklemek gerekir ki bu tip şanzımanlar ısınmaya karşı aşırı hassas oldukları için olası bir aşırı ısınma durumunda yağı fazlaca kirleten bilmektedir. Bu sebeple aşırı ısınma sorunlarının olduğu araçlarda yukarıda bahsedilen 60.000 ile 120.000 km arası değişimler daha önceden de yapılabilir. Aracı hararet yaptırmaya özen göstererek kullanan kullanıcılar bu sorunla karşılaşmaz ve ideal kilometre aralıklarında yağlarını değiştirerek güvenli şekilde araçlarını kullanabilirler. Bir diğer negatif durum da ilgili şanzımana sahip araçlarda daha düşük ağırlıkları sağlayarak performansa katkı sağlamak amacıyla bazı malzemelerde yanlış parça seçimi yapılabilir ve bu durumda yağ kaçağı gibi kronikleşmiş bir olay meydana getirebilir. Bu gibi bir durumda da yine yağ değişimi daha erken kilometre aralıklarında yapılabilir.

DCT Şanzımanda Sık Karşılaşılan Arızalar Nelerdir?​

1. Kavrama Problemleri​

DCT şanzımanlarda en sık karşılaşılan sorunlardan biri kavrama ile ilgilidir. Kavrama diskleri zamanla aşınabilir veya arızalanabilir. Bu durum, vites geçişlerinde sarsıntı, kayma veya tamamen vites geçişinin gerçekleşmemesi gibi sorunlara yol açabilir.

2. Mekatronik Ünite Arızaları​

DCT şanzımanların kontrolü için kullanılan mekatronik ünite, zamanla arızalanabilir. Bu ünite, vites geçişlerini ve kavrama hareketlerini kontrol eder. Arıza durumunda, vites geçişlerinde gecikme, yanlış vites seçimi veya vites değişiminde zorluklar yaşanabilir.

3. Isınma Problemleri​

DCT şanzımanlar, yüksek performanslı sürüşlerde aşırı ısınabilir. Yetersiz soğutma sistemi veya aşırı yüklenme, şanzımanın performansını düşürebilir ve arızalara yol açabilir. Özellikle dur-kalk trafikte uzun süre kalındığında ısınma sorunları daha belirgin hale gelir.

4. Yağ Kaçakları​

DCT şanzımanların düzgün çalışması için özel bir şanzıman yağı kullanılır. Bu yağın kaçak yapması, şanzımanın verimli çalışmasını engelleyebilir ve mekanik parçalarda aşınmaya yol açabilir. Yağ kaçakları, genellikle contaların veya sızdırmazlık elemanlarının aşınmasından kaynaklanır.

5. Sensör Arızaları​

DCT şanzımanlar, çeşitli sensörler aracılığıyla kontrol edilir. Bu sensörlerin arızalanması, yanlış vites değişimlerine veya tamamen vites değişiminin engellenmesine neden olabilir. Özellikle hız sensörü ve pozisyon sensörleri arızalanmaya eğilimlidir.